Zaštita od visokih temperatura u zaštićenom prostoru

   Za razliku od proizvodnje ratarskih kultura koja je sezonskog karaktera proizvodnja povrća odvija se tokom cele godine. U zaštićenom prostoru mikroklimatski uslovi se regulišu da bi njihove vrednosti bile u granicama proizvodnih optimuma čime je omogućena proizvodnja povrća tokom cele godine. U kojoj meri će mikroklimatski uslovi biti regulisani zavisi od: vrste i vegetacionog stadijuma gajenih biljaka, lociranosti objekta, doba godine i trenutnih meteoroloških uslova. Svedoci smo globalnih promena klimatskih uslova i sve veće potrebe primenjivanja mera za ublažavanje njihovog negativnog uticaja na poljoprivrednu proizvodnju. Od mikroklimatskih uslova unutar zaštićenog prostora od presudne važnosti za razvoj i plodonošenje povrća jesu intenzitet i spektar sunčevog zračenja; sastav, stepen zagrejanosti i relativna vlažnost vazduha. Životni procesi biljaka odvijaju se u granicama određenih temperatura vazduha, zemljišta i organa samih biljaka. Odvijanje fotosinteze i disanja biljaka u velikoj meri uslovljeno je temperaturom vazduha. Visoke temperature, bez obzira u kojem se periodu razvića biljaka javljaju, narušavaju njihov vodni bilans, pošto povećavaju transpiraciju i otežavaju normalno snabdevanje biljaka vodom. Takvi uslovi mogu da dovedu do razgradnje hlorofila i privremenog žućenja lišća a u vreme cvetanja do nepotpunog oprašivanja. Razlog tome je što pri visokim temperaturama opada turgor, cvetni prah se suši i postaje slabo aktivan, prašnici se ne otvaraju i do oprašivanja ne dolazi. Plodovi sazrevaju ranije a prinosi su znatno smanjeni. Intenzivna proizvodnja povrća u zaštićenom prostoru podrazumeva kontrolisanje svih proizvodnih parametara. To važi i za stepen zagrejanosti unutrašnjeg prostora. U praksi se primenjuje nekoliko načna smanjenja prekomernog zagrevanja zaštićenog prostora. Direktno snižavnje temperature vazduha u zaštićenom prostoru ostvaruje se izmenom vazduha tj provetravanjem, ubrizgavanjem vode u obliku magle ili ubacivanjem rashlađenog vazduha. Preventivno sprečavanje prekomernog zagrevanja ostvaruje se redukcijom zraka koji prodiru u zaštićeni prostor što se postiže zasenjivanjem. Efekat zasenjivanja može da se izvede premazivanjem pokrivača specijalnim bojama, stavljanjem mreže preko ili ispod svetlopropustljivog pokrivača zaštićenog prostora i postavljanjem energetskih ekrana za senčenje i uštedu energije.