Specifičnosti ishrane paradajza hranljivim rastovorima

   Planiranje ishrane biljaka u plastenicima i uopšte sistemima „kap po kap“ obavlja se na osnovu utvrđenih parametara. Poznato je koliko paradajz uzima hraniva po pojedinim fazama rasta i razvića u zavisnosti od perioda godine te se na osnovu toga pravi recept za ishranu, prema kojem u vodi za zalivanje treba da bude određena količina i odnos hranljivih elemenata. Zemljište je osnovni resurs o kome se najmanje brine. S aspekta ishrane biljaka važno je znati: sadržej hraniva (N,P,K), kakav je vazdušno-vodni režim, koliki je nivo organske materije, pH i nivo zaslanjenosti EC. Do tih podataka se dolazi analizama zemljišta. Proizvodni potencijal zemljišta narušava povećanje EC i pH vrednosti. Razlozi su sledeći: korišćenje granulisanih đubriva koja imaju nosač, primese u vodi, neiskorišćena hraniva u predhodnim vegetacijama nepravilnom ishranom. Biljkama je važna pH vrednost vode, zemljišta i hranljog rastvora koji sistemom za navodnjevanje dajemo biljkama. Niži od 5,5 redukuje usvajanje vode, hraniva i oštećuje koren. Optimum za paradajz je 5,8-6,5. Preko 6,5 opada pristupačnost i usvajanje pojedinih mikroelemenata a više od 7,5 uz nisko osvetljenje (skraćenje dana, duga oblačnost) javljaju se svetle zone na zrelim plodovima tzv. mrljavi plodovi ili zrenje crvenjenje počinje u unutrašnjosti ploda. Od EC (elektroprovodljivost) vrednosti zavisi intenzitet i harmoničnost usvajanja hraniva. Pri visokoj EC vrednosti hranljivog rastvora (preko 4) izuzetan je kvalitet plodova, ali niži prinos i obrnuto, ako je nizak EC (ispod 1,7), visoka je produkcija uz veoma loš kvalitet plodova. Šuplji, rastresiti plodovi i zrenje samo u središnjem delu posledica su niskog EC. Generalno, pH i EC vrednosti zemljišta u plastenicima raste iz godine u godinu. Pravilnom ishranom i zalivanjem smanjuje se negativan uticaj visokog pH vode i zemljišta na usvajanje hraniva a pravilno određenim odnosom hranljivim elemenata u rastvoru postižemo visoku iskorišćenost i smanjujemo zaslanjenost zemljišta. Karakteristični periodi u proizvodnji paradajza su: od 40-og do 65-og dana u proizvodnji rasada i takođe u istom vremenu nakom sadnje. Ako u ovim periodima nije zadovoljavajuća ishrana (odnos N:P:K:Ca:Mg:S, >EC i pH) biljka izlazi iz balansa (vegetativnost-generativnost) i dolazi do kolapsa proizvodnje (gubitak rodnog potencijala, slabiji kvalitet, nedostaci mikroeoemenata...). Vegetativnost jepojava preterano razvijene zelene mase u odnosu na plodove a izazivaju je sledeći razlozi: Slabo osvetljenje, visoka temperatura, visoka vlaga, nizak EC-nivo ishrane, visok nivo N, visok sadržaj humusa i preterano đubrenje stajnjakom. Vegetativnost je česta pojava i veći problem u plastenicima a generativnost na otvorenom polji. Generativnost je pojava velike opterećenosti biljke cvetovima i plodovima u odnosu na zelenu masu i nastaje u uslovima jakog osvetljena, niskih temperatura-generalno, niske vlage duži period, visokog EC, niskog nivoa N. Iz nabrojanih razloga može se zaključiti šta činiti ako je došlo do navedenih pojava.